Αλέξανδρος

Ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος, σε ψηφιδωτό που βρίσκεται στην Αγιά Σοφιά.

Ένθετα: Επάνω αριστερά λεπτομέρεια από το ίδιο ψηφιδωτό και κάτω δεξιά χρυσός σόλιδος με τη μορφή του.

Ο Αλέξανδρος ήταν (τρίτος) γιος του Βασιλείου Α’ και της Ευδοκίας Ιγγερίνας. Γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 872. Στις 11 Μαΐου του 912 διαδέχθηκε στο θρόνο τον αδελφό του Λέοντα ΣΤ' (τον Σοφό). Είχε γίνει συν-αυτοκράτορας ήδη από τον πατέρα του Βασίλειο το 879.

Ήταν όμως ακατάλληλος για βασιλιάς. Μοχθηρός, αδύναμος, τεμπέλης, εκκεντρικός και φιλήδονος. Είχε γίνει συν-αυτοκράτορας ήδη από τον πατέρα του Βασίλειο το 879. Δεν ασχολιόταν ιδιαίτερα με τις κρατικές υποθέσεις ούτε στα 33 χρόνια που ήταν συμβασιλέας ούτε όταν έγινε μονοκράτορας. Το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν τα γλέντια και οι ερωτικές περιπέτειες, και γι’ αυτό μερικές φορές αναφέρεται σαν “Αλέξανδρος ο Ερωτόληπτος”. Επίσης αναφέρεται και σαν “Αλέξανδρος ο Γ’”, συνυπολογίζοντας και τους βασιλείς της αρχαίας Μακεδονίας. Κανένας από αυτούς τους προσδιορισμούς δεν χρησιμοποιείται στη σύγχρονη ιστοριογραφία. Φημολογείτο ότι σχεδίαζε να ευνουχίσει το νεαρό Κωνσταντίνο Ζ’ για να τον αποκλείσει από τη διαδοχή. Είναι ο πρώτος που έκανε χρήση του τίτλου “αυτοκράτωρ” (σε νομίσματα) για να γιορτάσει την έναρξη της αποκλειστικής του βασιλείας και τη λήξη της περιόδου της συμβασιλείας του που διήρκεσε 33 χρόνια, στη σκιά του αδελφού του Λέοντα του Σοφού. Το “αυτο” μπορεί να υποδηλώνει “είμαι εγώ ο ίδιος άρχων και μόνος στο θρόνο, επιτέλους”, αλλά το πιθανότερο είναι πως υιοθέτησε τον τίτλο για να θυμίσει ότι είναι συνονόματος ενός άλλου Μακεδόνα, του Μεγάλου Αλεξάνδρου (που έφερε τον τίτλο «Στρατηγός Αυτοκράτωρ»). Έδιωξε τους περισσότερους από τους ανθρώπους του Λέοντος, συμπεριλαμβανομένων του ναυάρχου Ιμερίου, του Πατριάρχη Ευθυμίου, και της αυτοκράτειρας Ζωής Καρβουνοψίνας, μητέρας του Κωνσταντίνου Ζ’ που την έκλεισε σε μοναστήρι, ενώ προκάλεσε πόλεμο με τον Συμεών Α’ της Βουλγαρίας αρνούμενος να στείλει την παραδοσιακή δωρεά για την ανάρρησή του τελευταίου στο θρόνο. Επίσης ο Νικόλαος Μυστικός που είχε απομακρυνθεί από τη θέση του επειδή ήταν αντίθετος στον 4ο γάμο του Λέοντος ΣΤ’, αποκαταστάθηκε στον πατριαρχικό θρόνο.

Ο Αλέξανδρος πέθανε στις 6 Ιουνίου του 913 (41 ετών), από αποπληξία, μετά από ένα παιχνίδι που ονομαζόταν τζυκάνιον, και μετά από βασιλεία ενός μόλις έτους και 27 ημερών (από τις 11 Μαΐου 912 έως 6 Ιουνίου 913).