Μικρογραφία με τον Ιωάννη Δ’ Λάσκαρη Βατάτζη, από χειρόγραφο του 15ου
αιώνα, από την Ιστορία του Ιωάννη Ζωναρά, Mutinensis gr.122, f.294r, Biblioteca
Estense Universitaria, Μόντενα.
|
Ο Ιωάννης Δ’ Λάσκαρης Βατάτζης ήταν αυτοκράτορας των Ρωμαίων, γιος του
αυτοκράτορα της Νίκαιας, Θεόδωρου Β΄ Λάσκαρη Βατάτζη.
Ο Θεόδωρος Β’ Λάσκαρης Βατάτζης πέθανε τον Αύγουστο του 1258. Ο Ιωάννης,
γεννημένος στις 25 Δεκεμβρίου του 1250, ήταν τότε μόλις οκτώ ετών. Για τον λόγο
αυτό ο πατέρας του είχε φροντίσει να αναθέσει την επιμέλεια του κράτους και την
φροντίδα του ανήλικου γιου του στον πατριάρχη Αρσένιο Αυτωρειανό και τον
πρωτοβεστιάριο Γεώργιο Μουζάλωνα. Η απόφαση αυτή του Θεόδωρου B’ είχε
δυσαρεστήσει τον στρατηγό Μιχαήλ Παλαιολόγο ο οποίος είχε την υποστήριξη του
στρατού και πολλών ευγενών. Εννέα ημέρες μετά τον θάνατο του Θεόδωρου B’, ο
Μουζάλων δολοφονήθηκε από τους στρατιωτικούς και ο Παλαιολόγος έλαβε τον τίτλο
του δούκα, ως κηδεμόνας του ανήλικου Ιωάννη.
Μέσα σε τέσσερις μήνες ο Παλαιολόγος κατόρθωσε να προαχθεί σε δεσπότη
και τέλος τιτλοφορήθηκε συμβασιλέας του Ιωάννη. Η στέψη έγινε την 1η Ιανουαρίου
του 1260. Με απαίτηση του Παλαιολόγου στέφθηκε μόνον αυτός αυτοκράτορας, ο δε
Ιωάννης αποφασίστηκε να στεφθεί αργότερα όταν θα ενηλικιωνόταν.
Στις 26 Ιουλίου του 1261 όμως ο καίσαρας Αλέξιος Στρατηγόπουλος
ελευθέρωσε την Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους, και στις 15 Αυγούστου ο
Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγος στέφτηκε στην Αγία Σοφία αυτοκράτορας, αγνοώντας εντελώς
τον Ιωάννη Δ’. Αργότερα, στις 25 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, στην επέτειο των
ενδέκατων γενεθλίων του, ο Μιχαήλ Η’ διέταξε να τυφλώσουν τον Ιωάννη Δ’ ώστε να
μην μπορέσει ποτέ να απειλήσει την δυναστεία των Παλαιολόγων. Γι’ αυτήν την
ενέργεια ο Μιχαήλ Η’ αφορίστηκε από τον Πατριάρχη Αρσένιο, ενώ αργότερα
προκλήθηκε επανάσταση από τον Ψευδοιωάννη κοντά στην Νίκαια.
Ο Ιωάννης Δ’ πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του ως μοναχός έως τον θάνατό
του στα 1305. Κατά την μοναστική του ζωή τον επισκέφθηκε ο γιος και διάδοχος
του Μιχαήλ H’, Ανδρόνικος Β’, ζητώντας με ταπεινοσύνη συγγνώμη για το έγκλημα
που είχε διαπράξει ο πατέρας του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου